In 2023 stopt de gaswinning in Groningen. Dan heeft de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) samen met staatsbedrijf EnergieBeheer Nederland (EBN) zestig jaar lang gezorgd voor betrouwbare energieleveranties aan miljoenen afnemers in Nederland en de buurlanden. Daarbij is té lang gedacht dat gaswinning uit het Groningenveld zonder omgevingsproblemen kon voortgaan. Te laat is beseft dat schadepreventie en risicobeperking voorop moesten staan.
‘Dossier gaswinning-met-aardbevingen in Groningen’ omvat duizenden bladzijden aan winningsplannen, technische bijlagen, onderzoeks- en adviesrapporten, Kamerstukken en gerechtelijke uitspraken. Dit boek gaat als een gestroomlijnde vertelling langs de hoofdzaken uit deze omvangrijke informatiegeschiedenis.
Het verhaal wordt ondersteund door eigen gegevensanalyses en treffende citaten uit allerlei documenten. De lezer krijgt antwoorden op acht onderzoeksvragen die ook in een parlementaire enquête niet zouden misstaan. Onder andere: Wanneer konden we het weten? Hoe solide zijn de risicoschattingen? Hoeveel bevingsgevaar ligt er nog op de loer?
Aardgas, risico’s en besluiten gaat over 50 jaar lucratief gas winnen, over té lang besloten besluitvorming en het niet tijdig voorzien van toenemende ‘aardbevingsellende’, over de na-ijlende aanpak van schadeherstel en woningversterking en over de onmisbaarheid van onafhankelijk, veelzijdig en openbaar wetenschappelijk onderzoek en debat.
Charles Vlek is emeritus hoogleraar omgevingspsychologie en besliskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en was lid van de Stuurgroep Maatschappelijke Discussie Energiebeleid (1981-1983). Hij studeerde experimentele en sociale psychologie aan de Universiteit Leiden, waar hij promoveerde op onderzoek over kansbeoordeling en beslissen-in-onzekerheid. Zijn actuele werk is gericht op het omgaan met collectieve veiligheids- en milieurisico’s, sinds 2013 vooral rondom de Groningse gaswinning.
“Het helder geschreven betoog is een ‘must-read’ voor een ieder die op de een of andere wijze met de gaswinningsproblematiek te maken had, heeft of gaat hebben.” (Catrinus Jepma, emeritus hoogleraar Energie en Duurzaamheid Rijksuniversiteit Groningen en als senior expert verbonden aan de New Energy Coalition)
“Vlek stelt terecht dat voor een effectieve en adequate afwikkeling er een centrale instantie moet komen met een sterk mandaat.” (Jelle van der Knoop, voorzitter Groninger Bodem Beweging)